Öncelikle effect size yani etki değeri nedir ona bakalım. Etki değeri, aralarında fark olmasını beklediğimiz gruplar arasındaki farkın büyüklüğünü gösteren istatistiksel bir değerdir (Cohen, 1988). Yani t-testi'ne bakarak iki grup arasında fark olup omadığını belirleyebiliriz, ancak bu farkın büyüklüğü hakkında yorum yapmak için etki değerini bilmemiz gerekir. farklı etki değerleri belirleme istatistikleri vardır ve bunlar arasında en çok bilinen/kullanılan eta squared ve Cohen's d istatistikleridir. SPSS t-testi için bu istatistikleri vermediği için bunun hesaplaması elle yapılmalıdır. eta squared hesaplama süreciaşağıdaki gibidir:
Şimdi yukarıdaki förmülü bir örnek üzerinden anlatmaya çalışayım. Aşağıdaki örnek bağımsız örneklem t testi sonucunda elde edilmiş bir SPSS çıktısıdır. Bu çıktı üzerinden formülü kullanarak, etki değerinin hesaplayabiliriz. Buna göre, N1 değeri 91, N2 değeri 109 ve t değeri ise -3.734 dür.
SPSS çıktı kaynak: https://stats.idre.ucla.edu/spss/output/t-test/
Değerler förmül üzerine yerleştirildiğinde, sonuçlar aşağıdaki gibi olacaktır:
Elde ettiğimiz sonucu yorumlamak için Cohen (1988) tarafından önerilen kriterleri kullanabiliriz. Bu kriterlere göre eğer etki değer şu şekilde hesaplanmıştır:
Bizim hesapladığımız etki değeri Cohen tarafından önerilen kriterlere göre değerlendirildiğinde, orta düzeyde bir etki bulduğumuzu söyleyebiliriz.
Cohen, J. (1988). The t test for means. Statistical power analysis for the behavioural sciences.
0.2 > d önemsiz
0.5>d> 0.2 küçük düzeyde
0.8>d>0.5 orta düzeyde
d>0.8 büyük düzeyde
bu şekilde mi yoksa CAN’ın kitabında Green ve salkind, 2005; Morgan vd. den aktardığı (s.112)
0.2 > d önemsiz
0.5>d> 0.2 küçük düzeyde
0.8>d>0.5 orta düzeyde
1>d> 0.8 büyük düzeyde
d>1 çok büyük düzeyde
verilmesi daha uygun?
Ferhat merhaba, genel geçer olarak, Cohen's D ilk belirttiğin şekilde yorumlanır. Bunun temel sebebi, 1988'de Cohen tarafından bu şekilde raporlandığı içindir. İkinci verdiğin örneği doğrusu bilmiyorum rastladığımı söyleyemeyeceğim. Kolaylıklar.
Ferhat Merhaba, olumlu yorumların için teşekkürler.
Soruna gelince, eğer fark istatistiksel olarak anlamlı değilse etki değerinden bahsetmek de anlamlı olmaz. Bu yüzden sadece fark anlamlıysa, etkinin büyüklüğünü belirlemek için etki değeri raporlanıp yorumlanabilir.
Mehmet merhaba, paired sample T Test için etki değeri olarak Cohen's D yi kullanabilirsin sanırım internette bunun formülü var. Eğer bulamazsan formülü, yine yazabilirsin. Kolayliklar.